maandag 3 november 2014

Trillingen

Overlast door trillingen





Gelezen in het BD 29-4-2017
Groningse toestanden in de Betuwe

Door: NIEK OPTEN


TRICHT
Hun huizen vertonen scheuren, hun nachtrust wordt verstoord. Boosdoeners zijn de goederentreinen door hun dorp, zeggen bewoners van Tricht. Maar daar denken verantwoordelijke instanties anders over. Een oplossing lijkt ver weg.

De monumentale woning in het centrum van Tricht ziet er gehavend uit aan de buitenkant, ook al zijn de scheuren dichtgesmeerd. De littekens worden nog eens benadrukt door de horizontale sleuven waarin ijzeren stangen zijn aangebracht om de gevels te verstevigen. ,,Als de stukadoor is geweest, zie je er niets meer van", zeggen Dick van Driel (53) en Cynthia Schotel (55), eigenaren van de woning in het Betuwse dorp. Het liefst hadden ze alles zo gelaten, om als bewijsmateriaal te dienen. ,,Maar als we niets hadden gedaan, dan was de voorgevel vandaag of morgen omgevallen. "

Oorzaak van de schade zijn volgens het stel de goederentreinen die door het dorp denderen en zware trillingen in de bodem veroorzaken. Van Driel en Schotel staan daarin niet alleen: 90 bewoners zeiden in een enquête in 2015 zichtbare schade in hun huis te hebben. Al lopen ze daar niet allemaal mee te koop. Ze vrezen hun huis niet meer te kunnen verkopen, of in ieder geval voor een veel lager bedrag, als bekend is dat het pand scheurvorming heeft.

Bewoners klagen ook dat de treinen de nachtrust verstoren. ,,Mijn vrouw wordt er regelmatig wakker van. Dan schudt het bed een beetje en rammelt de spiegel aan de muur in de woonkamer", vertelt Gerard de Laak, die zich zorgen maakt over zijn huis. In de achtergevel van zijn ruim 100 jaar oude dijkwoning zit een flinke scheur. ,,En wie weet hoeveel onzichtbare schade er al is."

,,Dit is Groningen in het klein", zegt Van Driel, verwijzend naar de problemen als gevolg van de gaswinning in het noorden van het land.

De ellende is begonnen in 2010, vanaf dat moment rijden goederentreinen vanuit de haven van Amsterdam door Tricht om na Geldermalsen af te slaan naar de Betuweroute, richting Duitsland. ,,Dit pand heeft pas vanaf dat moment last van scheurvorming; daarvoor was er niets aan de hand", zegt Van Driel. Het aantal en de lengte van de goederentreinen door Tricht is volgens hem de laatste jaren alleen maar toegenomen. Het zijn er nu twintig op een gemiddelde werkdag.

Dat de grond vooral in dit dorp trilt, komt omdat het spoor niet geschikt is voor het intensieve gebruik, zegt Marijke van den Bosch. ,,Bovendien zijn er weinig plekken in Nederland waar huizen zo dicht bij een spoor staan dat zo druk bereden wordt." Samen met haar buren Van Driel en Schotel en 50 andere Trichtenaren is ze actief in het bewonerscomité Trilvrij Tricht.

Gevecht

Al jaren zijn de gedupeerden in gevecht met ProRail. De spoorbeheerder zegt op basis van studies en onafhankelijk onderzoek dat het bij geen enkele woning aannemelijk is dat de scheuren en verzakkingen zijn veroorzaakt door treinverkeer. Maar zo werkt het niet, vindt Van den Bosch. ,,Wij zijn toch niet gek? De scheuren zijn van na 2010. Wat moet dan de oorzaak zijn?"

,,Gebouwen zijn aan veranderingen onderhevig, het is niet ongewoon dat er op gegeven moment scheuren ontstaan", zegt trillingsdeskundige Arnold Koopman. Gebouwen die verder dan 60 meter van het spoor staan kunnen trillingsschade oplopen, maar die kans is 1 procent. ,,En dat je trillingen voelt, wil niet zeggen dat er schade ontstaat. Mensen zijn gevoeliger voor trillingen dan gebouwen", aldus Koopman.

,,De situatie in Tricht is vergelijkbaar met de aardbevingsschade in Groningen", zegt John Stoop, hoogleraar veiligheidskunde aan de TU Delft. ,,Er worden grenzen gesteld tot waar eventuele schade vergoed wordt. Maar die grenzen zijn arbitrair. Het lastige is dat de bewijslast bij de getroffenen ligt." Volgens hem zijn harde uitspraken over de oorzaken pas mogelijk na gedegen onderzoek.

De schades lopen in de tienduizenden euro's per woning, schatten de eigenaren. ProRail weigert die te vergoeden. Van Driel en elf andere woningbezitters gaan daarom binnenkort een schadeclaim indienen bij de spoorbeheerder.

Binnenkort wordt begonnen met de aanleg van een derde spoor door Tricht. Zodat er meer intercity's en goederentreinen kunnen rijden. Het goederenvervoer zal in 2030 verdubbeld zijn, als de economische groei doorzet. Uit onderzoek in opdracht van ProRail blijkt dat de trillingshinder hierdoor toeneemt, maar niet zodanig dat grote maatregelen noodzakelijk zijn.

Wat de bewoners hogelijk verbaast, is dat veel goederentreinen te zwaar beladen zijn, zo blijkt uit een eigen analyse op basis van gegevens van ProRail. Dat geldt voor 80 procent van de treinen waarvan de bewoners het meeste last hebben. ,,We hebben de inspectie gevraagd op te treden. Die doet dat niet, omdat de veiligheid niet in het geding is. Op overlast wordt dus kennelijk niet gehandhaafd", vertelt Van den Bosch.

En zo ligt er een dik dossier 'Tricht', waarvoor een oplossing ver weg lijkt.



Op vallend is de uitspraak van Arnold Koopman: Mensen zijn gevoeliger voor trillingen dan gebouwen



Conclusie:



We kunnen stellen dat er scheuren zijn ontstaan ruim na de oplevering van de verdiepte ligging in Almelo.

ProRail wast haar handen in onschuld.



We kunnen stellen dat in Rosmalen bewoners klagen over trillingen (schudden in hun bed)
ProRail zegt dat een oplossing te duur is en dus geen aanpassingen komen.



We kunnen stellen dat de bewoners in tricht steen en been klagen over trillingen die afkomstig zouden zijn van het spoor.
ProRail zegt dat niet mogelijk is en dus hier niets aan  te willen doen.

ProRail beloven van te voren GOUDEN BERGEN. Maar wanneer er na de oplevering problemen naar boven komen zegt ProRail hier niets tegen te kunnen doen.
Een argument om goederentreinen uit Vught, Den Bosch en Boxtel te weren?????



Den Bosch is bezorgd over trillingen! "Maar wij hebben ook te maken met de belangen van de Vervoerders" zegt Prorail!


Parijs. Nov 2015. Railtech conferences. Pedro Alves Costa: Prediction and mitigation of railway vibrations. Abstract

Mansveld: trillingsoverlast treinen verder onderzoeken

Gepubliceerd op 24-02-2015 om 08:02
goederentrein, Betuweroute
Staatssecretaris Mansveld van Infrastructuur en Milieu laat nader onderzoek doen naar de overlast van trillingen door treinverkeer. Dit doet zij naar aanleiding van het RIVM-rapport ‘Wonen langs het spoor’, dat  inzicht geeft in deze overlast. In de spoorsector is met enige verwondering gereageerd op het onderzoek. “Mensen slapen in auto’s, treinen en vliegtuigen, maar als er een trein voorbijkomt ondervinden sommigen hinder”, merkt KNV Spoorgoederenvervoer op.


  • RIVM Rapport in het kort

    In Nederland liggen circa 845.000 woonadressen met naar schatting 1.347.400 bewoners van 16 jaar en ouder binnen 300 meter afstand van het spoor. Ongeveer 20% van hen ondervindt ernstige hinder van de trillingen die treinen veroorzaken. Zij klagen over gevoelens van irritatie, boosheid en onbehagen. 's Nachts kan deze hinder zich uiten in ernstige verstoring van de slaap. Verreweg de meeste hinder en slaapverstoring wordt gerapporteerd in relatie met trillingen van goederentreinen.

    Ongeveer 528.000 mensen van 16 jaar en ouder wonen binnen 300 meter van het spoor waar de trillingen voelbaar zijn, maar onder een Vmax trillingssterkte van maximaal 3,2 liggen, een niveau dat in Nederland als grenswaarde wordt gehanteerd. Een groot deel van de hinder en slaapverstoring doet zich voor bij trillingsniveaus bij Vmax-trillingssterktes beneden deze grenswaarde. Vanuit gezondheidsoptiek is het relevant om in het beleid ook aandacht te besteden aan deze trillingssterktes. Aangezien het om een groot aantal mensen gaat, valt hier veel gezondheidswinst te behalen.

    Om de effecten van deze relatief lagere trillingsniveaus effectief te bestrijden zijn niet alleen maatregelen gewenst die de trillingen kunnen verminderen, maar is ook duidelijke communicatie nodig over factoren die, naast de trillingen, de hinder versterken. Gedacht kan worden aan de angst voor schade aan de woning en de verwachting dat de trillingen in de toekomst zullen toenemen. Het is van belang oog te hebben voor deze gevoelens en goed te communiceren over toekomstige ontwikkelingen aan het spoor, en mogelijke compensatiemogelijkheden.

    Hoewel er al jaren klachten zijn, is nog onvoldoende onderzocht welke effecten trillingen door treinen hebben op de gezondheid van omwonenden en bij wie die zich voordoen. Om daar meer inzicht in te krijgen heeft het RIVM een vragenlijstonderzoek uitgevoerd onder 4927 mensen die binnen 300 meter van het spoor wonen. Dit onderzoek onderbouwt verdere regelgeving, maar een nadere uitwerking van de normstelling valt buiten de scope van dit rapport. Daarvoor zijn aanvullende gegevens over maatregelen en kosten nodig. In verband met de verwachte toename van het goederentreinverkeer op een aantal locaties wordt geadviseerd de gezondheidseffecten van trillingen door deze treinen te monitoren.
Lees hier het hele RIVM Rapport 22-02-2015
Aanbieden RIVM rapport door mevr Mansveld
Een oplossing van het probleem is nog niet voorhanden.
Trillingen bij spoorviaduct Maximakanaal Rosmalen.
Trillingen spoorbrug Rosmalen B&W 16-04-2013

RIVM start op 2 oktober 2014 een onderzoek naar effect van Geluid en Trillingen op omwonenden.

RIVM Gezondheidseffecten van trillingen door treinen (2013) Een review.

Vragen en antwoorden trillingen door treinen  
Hoe veel omwonenden worden blootgesteld aan trillingen door treinen? 
In Nederland liggen circa 845.000 woonadressen binnen 300 meter afstand van het spoor. Hier wonen circa 1.347.400 mensen van 16 jaar en ouder. Geschat wordt dat bij ongeveer 40 procent van deze adressen de maximale trillingssterkte hoger is dan de grens waarop trillingen voelbaar zijn. Bij zo’n 1 procent van deze adressen is de maximale trillingssterkte hoger dan de grenswaarde van 3,2 mm/s (millimeter per seconde).    
Hebben omwonenden last van trillingen door treinen? 
Op basis van de resultaten van het vragenlijstonderzoek wordt het aantal mensen in Nederland van 16 jaar en ouder dat ernstige hinder ondervindt van trillingen door treinen geschat op bijna 270.000  Hinder kan zich uiten in irritatie, boosheid en onbehagen. Verreweg de meeste hinder wordt daarbij veroorzaakt door de trillingen van goederentreinen.   
Naar schatting ondervindt 16 procent van de personen van 16 jaar en ouder die binnen 300 meter van het spoor wonen, ernstige slaapverstoring door trillingen van goederentreinen. Het aandeel omwonenden dat ernstige slaapverstoring ondervindt door trillingen van reizigerstreinen wordt geschat op gemiddeld 3,6 procent.  
Zijn mensen die langs het spoor wonen gemiddeld minder gezond? 
Hier hebben de onderzoekers geen aanwijzingen voor gevonden. De waardering die de ondervraagden geven aan hun eigen gezondheid is iets beter dan op grond van landelijke cijfers van het CBS mag worden verwacht. In totaal waardeert zo’n 80 procent van de mensen die langs het spoor wonen de eigen gezondheid als (zeer) goed. Slechts 3,5 procent ervaart zijn of haar gezondheid als (zeer) slecht.   
Hoe komt het dat  sommige omwonenden meer last van trillingen hebben dan anderen? 
Dit heeft meerdere oorzaken. De hoeveelheid hinder die mensen ervaren wordt op de eerste plaats bepaald door de sterkte van de trillingen. Bovendien ondervinden omwonenden beduidend meer hinder van goederentreinen dan van reizigerstreinen. Ook het type bebouwing rond het spoor speelt een belangrijke rol (de verdieping waarop men woont, of er sprake is van vooroorlogse bouw, het type vloeren etc). De hinder en slaapverstoring worden mede  bepaald door de houding ten opzicht van treinverkeer, angst voor schade aan de woning, de mate waarin mensen de trillingen waarnemen en hun verwachtingen over toename of afname van de trillingen in de toekomst.   
Wat kan de overheid doen om overlast van trillingen door treinen terug te brengen? Volgens de onderzoekers zouden interventies zich primair op de bron moeten richten. Het RIVM adviseert echter om OOK in te zetten op contextuele en persoonlijk factoren, zoals houding, acceptatie, angst voor schade en te verwachten trillingssterktes in de toekomst. Mogelijkheden hiervoor zijn zullen verder worden uitgewerkt: dat houdt in het ontwikkelen van instrumenten om mensen beter te informeren over kans op schade, transparant zijn over toekomstplannen, meer gebruik maken van sociale media en werkelijke treinintensiteiten.   
Zijn trillingen door treinen hetzelfde als geluid? 
Anders dan bij geluid, vindt de overdracht van trillingen niet plaats via de lucht (gasvormig medium), maar via vaste materie (bodem, vloeren, wanden en dergelijke). Trillingen worden gevoeld als het menselijk lichaam in contact komt met een trillend oppervlak. Naarmate de frequentie van de trillingen hoger komt te liggen, wordt het lichaam er minder gevoelig voor. Trillingen met frequenties lager dan 1 hertz worden door het lichaam waargenomen als een beweging. 
Uit het RIVM onderzoek blijkt dat hinder en slaapverstoring  door trillingen niet verklaard kunnen worden door geluid van treinverkeer. Dit sluit niet uit dat geluid van treinen zelf weer tot hinder leidt, of dat mensen die hinder ondervinden van geluid ook weer meer hinder rapporteren door trillingen. Dit moet nog verder geanalyseerd worden.  
Ik heb deelgenomen aan het onderzoek, wat zeggen de resultaten over mijn eigen situatie? 
De resultaten uit dit onderzoek zijn alleen bedoeld om over de groep van omwonenden als geheel uitspraken te doen. Op basis hiervan kunnen geen conclusies worden getrokken over uw individuele situatie.   
Is er verschil tussen reizigerstreinen en goederentreinen bij het veroorzaken van hinder?  
Goederentreinen blijken de belangrijkste bron van trillingshinder. Het effect van trillingen van goederentreinen blijkt bij gelijke sterkte van trillingen aanmerkelijk groter (zo’n vijf keer zo groot). Het RIVM adviseert om hier bij de bepaling van een norm rekening mee te houden. Een bepaalde norm zal voor goederenlijnen een heel andere uitwerking hebben dan voor reizigerslijnen. Wanneer het aantal goederentreinen toeneemt daalt de hinder van reizigerstreinen, maar omgekeerd is dat niet het geval.  
Het is nog onduidelijk welke fysieke factoren het verschil in hinder tussen reizigerstreinen en goederentreinen kunnen verklaren (duur van event, type bakken, tijdstip, etc). Wel is duidelijk dat ook niet trillingsgerelateerde aspecten een rol spelen, zoals het  horen, voelen en zien van voorwerpen bewegen. Men vindt trillingen van goederen minder acceptabel.   
Kunnen de resultaten ook gebruikt worden om op lokaal niveau iets te zeggen? 
De uitkomsten van het onderzoek zijn vooral geschikt om uitspraken te doen op landelijk niveau. Een onderverdeling in regio’s zou ook nog een optie kunnen zijn maar wat de bevindingen betekenen voor specifieke trajecten kunnen we op basis van dit onderzoek niet zeggen  
Waarom heeft het RIVM dit onderzoek uitgevoerd? 
Hoewel er al jaren klachten zijn, is nog onvoldoende onderzocht welke effecten trillingen door treinen hebben op de gezondheid van omwonenden en bij wie die zich voordoen. Om daar meer inzicht in te krijgen heeft het RIVM een vragenlijstonderzoek uitgevoerd onder 4927 mensen die binnen 300 meter van het spoor wonen. 

Trillingshinder door Exploitatie van Rail infrastructuur (Arnold Koopman TNO)


Ondergronds geluid (Arnold Koopman TNO)


Gevoelswaarde versus de schaal van Richter


Betekenis van cijfer van schaal van Richter


Den Bosch is zeer bezorgd over effecten van trillingen!


Trillingshinder langs tracé Sporen in den Bosch TNO onderzoek (04-03-2011)


Rechter wijst Beleidsregel Trillingshinder Spoor af (2 oktober 2013)
Volledige tekst Raad van State
RvS Beleidsregel trillingshinder Spoor mist noodzakelijke elementen
Uitspraak Raad van State (2 Oktober 2013) Sporen in Arnhem

Arcadis: Deel onderzoek Trillingen Meteren-Boxtel 30-01-2014


Beleidsregel Trillingshinder Spoor (BTS) is vernieuwd! Toelichting Prorail 27-06-2014


Netverklaring Praktische en technische informatie over het spoorwegnet


Beleidsregel Trillingshinder Spoor mist noodzakelijke elementen vind RvS 2 -10-2012
Als bijlage stuur ik jullie de Beleidsregel trilling spoorhinder. Daarin is in artikel 9 het begrip doelmatigheid geregeld.
Uit nadere informatie weet ik dat een maatregel niet meer doelmatig is wanneer het bedrag van 47.000 euro per woning wordt overschreden.
Dit bedrag schijnt bij geluidhinder niet te worden overschreden. Bij trillinghinder heeft men nog geen of weinig ervaring opgedaan.
Het lijkt me goed dit na te vragen bij de nieuwe omgevingsmanager van ProRail.

Wat betreft de gehele dan wel gedeeltelijke sluiting van de Betuweroute i.v.m. de werkzaamheden in Duitsland laat ik jullie weten dat zowel bij de aanleg van de HSL Zuid als bij de aanleg van de Betuweroute het uitgangspunt was: Bouwen met de winkel open. Voor zover ik weet is ook , wellicht m.u.v. een weekend, hier altijd aan voldaan.

Ook laat ik jullie weten dat het Tracébesluit Meteren-Boxtel niet is opgenomen in het Projectenboek behorende bij het MIRT( de meerjarenplanning van het ministerie van I en M).
Dat betekent waarschijnlijk dat het Tracébesluit pas over 2 tot 3 jaar ter visie gaat. Voordat zo’n Tracébesluit dan onherroepelijk is zijn we minstens 2 jaar verder. Dus tel maar uit: start werkzaamheden over 4 tot 5 jaar.

Waar ik me graag voor wil inspannen is het aanpassen van de wetgeving ( Spoorwegwet?) zodat er voor goederentreinen rond het station Den Bosch een snelheidsbeperking kan worden opgelegd. 
Dit wil ik uiteraard nier alleen doen. Dus als jullie nog iemand weten!


Met groet van Lous Bijl (23-10-2014)


Bezwaar Trillingen Spoor in Arnhem toegewezen door RvS


Opmerkingen en Strategie

Trillingen
·      Uit de milieuonderzoeken van het Tracébesluit SiDB blijkt dat er in ’t Zand en Boschveldt sprake is van trillingshinder. Dit heeft te maken met de grondslag van het gebouw en de bouwwijze van de woningen. Vooral oudere woningen met houten vloeren zijn kwetsbaar. Bij nieuwe woningen is door de eisen van het Bouwbesluit voldoende rekening gehouden met trillingshinder.
·      Uitgangspunt voor trillingshinder is de Beleidsregel Trillinghinder Spoor (BTS). Deze beleidsregel is recent aangepast nav beroepszaken:  http://bloggebiedsontwikkeling.nl/blog/rechter-zet-streep-door-de-beleidsregel-trillinghinder-spoor/ en
Er is nog geen jurisprudentie over de nieuwe Beleidsregel. Het is van belang dat er kritisch wordt gekeken naar de inhoud en toepassing van de Beleidsregel. Dit gebeurt door milieudeskundigen binnen de gemeente. Als er onderdelen zijn die kunnen worden gebruikt in zienswijzen op het Ontwerp-Tracébesluit, dan zullen we dit aangeven.
·      De verwachting is dat de trillingshinder tgv PHS aanzienlijk zal toenemen. Vooral goederentreinen veroorzaken trillingshinder, met name oudere wagons. Er zijn signalen dat het ministerie en ProRail zich zorgen maken over de trillingshinder in ’s-Hertogenbosch.
·      Maatregelen voor het beperken van trillingshinder zijn vaak kostbaar. Er is dus een groot risico dat benodigde maatregelen als “niet doelmatig” worden beschouwd.


Hoe meer aandacht vanuit bewoners voor trillingshinder, des te beter. Dit vergroot de kans dat er toch maatregelen worden getroffen (oa invoer gedifferentieerd rijden).




Geen opmerkingen: